1. Prawo do pogrzebu
Pogrzeb kościelny jest prawem każdego wiernego, który odchodzi z tego świata. Rodzi to automatycznie obowiązek Kościoła celebrowania tego obrzędu, choć może również zostać w pewnych konkretnych przypadkach ograniczone. Pogrzeb kościelny, w którym Kościół wyprasza duchową pomoc zmarłym, okazuje szacunek ich ciału i równocześnie żywym niesie pociechę nadziei, należy odprawiać z zachowaniem przepisów liturgicznych.
Odnośnie samego sposobu grzebania, Kościół na pierwszym miejscu zaleca pochówek ciał do ziemi, nie zabrania jednak kremacji, jeśli nie została wybrana z pobudek przeciwnych nauce chrześcijańskiej.
2. Dokumenty potrzebne do pochówku
Przychodząc do kancelarii parafialnej w sprawie pochówku osoby mieszkającej na terenie parafii należy posiadać następujące dokumenty i informacje:
- akt zgonu
- informację o przyjętych sakramentach przed śmiercią (ewentualnie informację kiedy ostatnio przystępował do Sakramentów)
- informację o zamieszkaniu na terenie parafii (jeżeli przyjmował Księdza podczas wizyty duszpasterskiej, wystarczy informacja o zamieszkaniu z kartoteki parafialnej)
- tzw. klepsydę, czyli Informację o śmierci i pochówku danej osoby (do wywieszenia w gablocie parafialnej)
- informację gdzie, kiedy i o której odbywa się pochówek
Jeżeli osoba zmarła nie mieszkała na terenie parafii dłużej jak 6 m-cy, wówczas należy również dostarczyć dokument „Informacja o zmarłym” z parafii obecnego miejsca zamieszkania, który jest jednocześnie zgodą na pochówek poza parafią zamieszkania.
3. Miejsce nabożeństwa pogrzebowego
Nabożeństwo pogrzebowe może być odprawione w kościele parafialnym lub w kaplicy, która jest zloalizowana na cmentarzu grzebalnym.
Każdy jednak wierny albo ci, do których należy troska o pogrzeb zmarłego, mogą wybrać inny kościół na pogrzeb, ale tylko za zgodą tego, kto nim zarządza, i po zawiadomieniu własnego proboszcza oraz uzyskaniu dokumentu „Informacja o zmarłym”.
4. Ewentualne wyróżnienia towarzyszące ceremonii pogrzebu
Prócz wyróżnień, których źródłem może być urząd liturgiczny lub święcenia, oraz poza honorami należnymi władzom świeckim stosownie do przepisów liturgicznych, w obrzędach pogrzebowych nie należy okazywać szczególnych względów prywatnym osobom lub stanowiskom ani w ceremoniach, ani w zewnętrznej okazałości.
5. Odmowa pogrzebu kościelnego
Kodeks Prawa Kanonicznego określa wypadki, w jakich wierny zostaje pozbawiony prawa do pogrzebu kościelnego. Pogrzebu kościelnego powinni być pozbawieni:
- notoryczni apostaci, heretycy i schizmatycy (m.in. osoby, które dokonały Apostazji – Formalnego Aktu Wystąpienia z Kościoła katolickiego)
- osoby, które wybrały spalenie swojego ciała z motywów przeciwnych wierze chrześcijańskiej;
- inni jawni grzesznicy, którym nie można przyznać pogrzebu bez publicznego zgorszenia wiernych
6. Pogrzeb samobójców
Kwestia pogrzebu samobójców nie jest w sposób bezpośredni podejmowana w obowiązującym Kodeksie Prawa Kanonicznego. W związku z tym odwołujemy się do Instrukcji liturgiczno-duszpasterskiej Episkopatu Polski o pogrzebie i modlitwach za zmarłych z 5 maja 1978 roku. Instrukcja ta w numerze 13 stwierdza: Według powszechnego zdania psychiatrów samobójcy nie są w pełni odpowiedzialni za swój czyn. Dlatego nie odmawia się im pogrzebu katolickiego, jeżeli w ciągu życia okazywali przywiązanie do wiary i Kościoła.
Ks. dr Benedykt Glinkowski
Ks. dr Aleksander Sobczak
Za: http://www.archpoznan.org.pl/serwis/artykuly/2002/1/pogrzeb.html